Những người thành công trong kinh doanh thường có kiến thức, tầm nhìn và sự quyết đoán. Song quan trọng hơn cả, họ đều có một kế hoạch xây dựng doanh nghiệp rõ ràng. Vì vậy, bài viết sau sẽ giúp các nhà quản lý, lãnh đạo và chủ doanh nghiệp nhỏ nắm được các bước xây dựng công ty bài bản, tốn ít chi phí và đạt hiệu quả cao!
1. Giới thiệu về xây dựng doanh nghiệp
1.1. Định nghĩa xây dựng doanh nghiệp là gì?
Xây dựng doanh nghiệp là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, quản lý và phát triển các hoạt động kinh doanh nhằm tạo ra một tổ chức bền vững và có lợi nhuận.
Quá trình này bao gồm việc xác định ý tưởng kinh doanh, nghiên cứu thị trường, lập kế hoạch kinh doanh, tìm nguồn vốn, phát triển sản phẩm hoặc dịch vụ, xây dựng đội ngũ nhân sự, và triển khai các chiến lược marketing và bán hàng.
Xây dựng doanh nghiệp không chỉ đơn thuần là việc bắt đầu một công ty mới mà còn là việc phát triển và duy trì sự phát triển liên tục của doanh nghiệp đó trên thị trường cạnh tranh.
1.2. Xây dựng doanh nghiệp khác khởi nghiệp như thế nào?
Mặc dù xây dựng doanh nghiệp và khởi nghiệp đều liên quan đến việc thành lập và phát triển một công ty mới, nhưng chúng có những khác biệt cơ bản:
| Tiêu chí | Xây dựng doanh nghiệp | Khởi nghiệp (Startup) |
| Mục tiêu chính | Thiết lập và duy trì một doanh nghiệp ổn định và bền vững | Đổi mới, tạo ra sản phẩm/dịch vụ đột phá và tăng trưởng nhanh |
| Quy mô | Phù hợp với mọi loại hình doanh nghiệp từ nhỏ đến lớn | Thường tập trung vào các công ty mới, có tiềm năng mở rộng nhanh |
| Đổi mới sáng tạo | Đổi mới nhưng không nhất thiết phải đột phá | Đổi mới cao, thường liên quan đến công nghệ và sáng tạo |
| Tốc độ phát triển | Phát triển ổn định, bền vững theo thời gian | Tăng trưởng nhanh chóng trong giai đoạn đầu |
| Nguồn vốn | Đa dạng, từ vốn cá nhân, vay ngân hàng đến đầu tư truyền thống | Thường tìm kiếm đầu tư mạo hiểm, vốn đầu tư thiên thần |
| Rủi ro | Thấp đến trung bình, tập trung vào sự bền vững lâu dài | Cao, do tính chất đổi mới và tăng trưởng nhanh |
| Thị trường mục tiêu | Thị trường ổn định, đã có sẵn hoặc dễ dàng tiếp cận | Thị trường mới, chưa được khai thác hoặc có tiềm năng lớn |
| Quản lý và vận hành | Tập trung vào quản lý hiệu quả và duy trì hoạt động ổn định | Tập trung vào phát triển sản phẩm và mở rộng thị trường |
| Thời gian | Thường kéo dài và liên tục theo thời gian | Thường nhắm đến giai đoạn khởi đầu với mục tiêu nhanh chóng |
2. Tầm quan trọng của việc xây dựng doanh nghiệp
Việc xây dựng một doanh nghiệp là một hành trình đầy thử thách nhưng cũng vô cùng thú vị. Từ một ý tưởng nhỏ nhoi, bạn có thể tạo ra một thực thể kinh doanh mang lại giá trị cho xã hội và tạo ra những cơ hội mới.
Tuy nhiên, để thành công, việc hiểu rõ tầm quan trọng của việc xây dựng doanh nghiệp là điều vô cùng cần thiết.
- Tạo ra giá trị: Doanh nghiệp đóng góp vào sự phát triển kinh tế, tạo ra sản phẩm và dịch vụ đáp ứng nhu cầu của thị trường, đồng thời tạo ra việc làm.
- Đổi mới sáng tạo: Doanh nghiệp luôn là động lực thúc đẩy đổi mới, tạo ra những sản phẩm và dịch vụ mới, cải thiện chất lượng cuộc sống.
- Tăng trưởng kinh tế: Doanh nghiệp đóng góp vào tăng trưởng GDP, tạo ra thu nhập cho nhà nước và người dân.
- Cơ hội phát triển cá nhân: Xây dựng doanh nghiệp giúp bạn phát triển các kỹ năng quản lý, lãnh đạo, giao tiếp và nhiều kỹ năng mềm khác.
- Độc lập tài chính: Doanh nghiệp thành công mang lại sự ổn định tài chính cho bạn và gia đình.
- Ảnh hưởng xã hội: Doanh nghiệp có thể tạo ra những thay đổi tích cực trong xã hội thông qua các hoạt động thiện nguyện, trách nhiệm xã hội.
3. 10 bước xây dựng doanh nghiệp tối ưu
3.1. Nuôi dưỡng ý tưởng xây dựng doanh nghiệp
Hiện nay, số lượng nhiều nhà khởi nghiệp kinh doanh xuất hiện ngày càng nhiều. Tuy nhiên, chỉ có những ý tưởng đột phá, ấn tượng, khả thi mới đem lại thành công thực sự.
Dưới đây là một số gợi ý từ tạp chí Doanh nhân (Entrepreneur) của Mỹ về cách chủ doanh nghiệp phân tích và tìm ra ý tưởng tốt:
- Đón đầu sự thay đổi: Nếu sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp nằm trong lĩnh vực quen thuộc, hãy tìm kiếm các công nghệ mới hoặc xu hướng mới. Đây là sức mạnh giúp doanh nghiệp bứt phá mạnh mẽ dù đi sau nhiều đối thủ cùng ngành.
- Tận dụng các góc nhìn mới mẻ: Nhiều doanh nghiệp khi bắt đầu thường lựa chọn đi theo những hướng cũ. Thế nhưng, cách làm an toàn này khiến doanh nghiệp không có cơ hội chiến thắng những đối thủ khác.
- Tạo ra cách tiếp cận nhanh chóng, tiết kiệm: Một trong những phương pháp xây dựng công ty hiệu quả là cung cấp các sản phẩm, dịch vụ chất lượng tốt có giá thành hợp lý để tăng nhanh số lượng người mua. Bên cạnh đó, chủ doanh nghiệp nên tham gia nhiều buổi tọa đàm, gặp gỡ các chuyên gia để lắng nghe kinh nghiệm và lời khuyên từ những người đi trước.
3.2. Nghiên cứu thị trường
Việc thực hiện hóa ý tưởng xây dựng doanh nghiệp không hề dễ dàng, nó yêu cầu sự nghiên cứu kỹ lưỡng về về thị trường mà bạn sẽ tham gia. Đầu tiên, doanh nghiệp cần xác định đâu là nhóm khách hàng tiềm năng qua các yếu tố như độ tuổi, giới tính, địa điểm, thói quen tiêu dùng, nhu cầu…
Bạn cũng cần tìm hiểu về các đối thủ cạnh tranh trực tiếp, gián tiếp. Đứng trước những đối thủ lớn mạnh trên, bạn có những cơ hội và thách thức gì?
Sau khi hoạch định rõ ràng các vấn đề liên quan đến thị trường, chủ doanh nghiệp cần lập bảng thống kê so sánh để có cơ sở đánh giá khách quan nhất. Bạn nên tránh những lỗi sai như chỉ nghiên cứu thị trường bằng tài liệu thứ cấp hay khảo sát không đúng tệp khách hàng. Bởi lẽ, sự sai lệch về số liệu có thể dẫn đến định hướng phát triển kém hiệu quả cho doanh nghiệp.
3.3. Lập kế hoạch kinh doanh
Kế hoạch kinh doanh càng chi tiết càng giúp công ty phát triển bền vững trong tương lai. Do đó, kế hoạch này phải liệt kê chi tiết các công việc quan trọng từ vĩ mô đến vi mô theo từng bộ phận, phòng ban.
Doanh nghiệp cần chú trọng làm rõ các yếu tố như:
- Bộ máy điều hành, quản lý công ty.
- Cách thức hoạt động của công ty.
- Kế hoạch bán hàng và truyền thông.
- Dự toán tài chính theo từng quý.
- Kế hoạch nghiên cứu và phát triển sản phẩm, dịch vụ.
3.4. Tìm kiếm đối tác, nhà đầu tư
Để tìm thấy một đối tác phù hợp, chủ doanh nghiệp có thể tận dụng các mối quan hệ gần gũi như người thân, bạn bè, đồng nghiệp hay cả khách hàng cũ. Ngoài ra, bạn cũng dễ dàng tìm được những người cùng chí hướng qua các diễn đàn, hội nhóm doanh nhân cùng ngành.
Sự hỗ trợ từ các nhà đầu tư xây dựng doanh nghiệp vừa cho phép bạn nhanh chóng nâng cao năng lực cạnh tranh, vừa đảm bảo mức độ uy tín với khách hàng. Chính vì vậy, người lãnh đạo cần quan tâm thực hiện nhiệm vụ này ngay từ khi thành lập doanh nghiệp.
3.5. Đảm bảo các yêu cầu về pháp lý
Việc hoàn tất cả thủ tục pháp lý là cách bạn bảo vệ ý tưởng và hoạt động của công ty trước những tác động tiêu cực từ bên ngoài. Chủ doanh nghiệp nên lựa chọn các công ty luật uy tín để ủy quyền hoàn tất mọi thủ tục nhanh chóng, chính xác hơn. Các công ty này còn hỗ trợ bạn mở tài khoản, thực hiện kê khai thuế, đóng thuế môn bài theo quy định…
Thông thưởng, doanh nghiệp cần hợp pháp các thủ tục sau:
- Cơ cấu, loại hình doanh nghiệp.
- Tên đăng ký kinh doanh của công ty.
- Mã số thuế.
- Giấy phép kinh doanh.
- Bản quyền, bằng sáng chế.
3.6. Phát triển sản phẩm, dịch vụ
Quá trình cạnh tranh khốc liệt và sự thay đổi liên tục của thị trường là những yếu tố khiến sản phẩm, dịch vụ có thể trở nên lỗi mốt, không còn được khách hàng quan tâm. Lúc này, phát triển sản phẩm, dịch vụ là hành động cấp thiết đối để xây dựng doanh nghiệp. Nó giúp công ty thu hút thêm khách hàng trung thành, tối ưu lợi nhuận và khẳng định vị thế trước đối thủ.
Không chỉ vậy, mỗi đơn vị sẽ có những mục tiêu doanh thu khác nhau theo từng giai đoạn và cải tiến sản phẩm, dịch vụ chính là cách thức tăng doanh thu bền vững nhất. Thay vì tốn nhiều ngân sách truyền thông, doanh thu sẽ tự chinh phục khách hàng bằng chất lượng hàng đầu.
3.7. Tuyển dụng, đào tạo đội ngũ xây dựng doanh nghiệp
Đội ngũ nhân sự được xem như nhân tố cốt lõi ảnh hưởng lớn đến việc khởi tạo doanh nghiệp. Nhưng làm thế nào để xây dựng đội ngũ nhân viên xuất sắc là băn khoăn của nhiều người lãnh đạo. Dưới đây là một số gợi ý dành cho bạn:
- Chọn nhân sự có năng lực phù hợp với mục tiêu của công ty. Ví dụ, bạn đang muốn đẩy mạnh hoạt động bán hàng thì những nhân viên có kinh nghiệm dày dặn cùng kỹ năng bán hàng khéo léo sẽ là ứng cử viên tốt nhất.
- Thiết lập mục tiêu cụ thể thúc đẩy mọi người làm việc năng suất và dễ dàng quản lý, giám sát hơn. Ngoài ra, khi bạn giao mục tiêu theo từng tháng, từng quý sẽ giúp đội ngũ luôn tập trung cao độ, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ.
- Khuyến khích nhân viên đưa ra quan điểm cá nhân nên được các doanh nghiệp áp dụng thường xuyên. Nhân viên là người hiểu rõ nhất các khó khăn và lợi thế của tổ chức khi tiếp cận khách hàng. Do đó, họ sẽ có nhiều ý tưởng cải tiến thực tế, hiệu quả hơn.
3.8. Hình thành văn hóa doanh nghiệp
Nhiều chuyên gia khẳng định rằng văn hóa là một tài sản mà doanh nghiệp cần xây dựng theo thời gian. Cụ thể, văn hóa doanh nghiệp giảm thiểu xung đột nội bộ khi cho phép các thành viên gắn kết chặt chẽ hơn.
Nó điều phối hành vi của mọi thành viên bằng các chuẩn mực, thủ tục, quy trình, cách thức ứng xử. Ví dụ, văn hóa doanh nghiệp của Twitter đến từ những cuộc họp trong không gian mở, đồng nghiệp thân thiện, phát triển năng lực cá nhân luôn được coi trọng.
Từ đó, hình thành văn hóa tại công ty giúp nhân viên có thêm động lực làm việc, tăng tỷ lệ gắn bó. Đặc biệt, mỗi nhân viên còn có thể trở thành một “kênh truyền thông” độc đáo đưa hình ảnh của doanh nghiệp đến gần hơn với công chúng.
3.9. Lập chiến lược phát triển lâu dài
Đối với những doanh nghiệp định hướng phát triển lâu dài, lập chiến lược thông minh là một trong những nhiệm vụ không thể thiếu. Chiến lược kinh doanh cho phép doanh nghiệp đo lường hiệu suất, đẩy nhanh tiến độ tăng trưởng doanh số.
Thêm vào đó, chiến lược cũng là cơ sở để người lãnh đạo đưa ra những quyết định kịp thời, nắm bắt thời cơ nhanh chóng. Về lâu dài, doanh nghiệp không chỉ nâng cao vị thế cạnh tranh mà còn vươn tới vị trí dẫn đầu trên thị trường.
3.10. Sử dụng công nghệ để quản trị hợp nhất
Trong kỷ nguyên số hiện nay, việc sử dụng công nghệ để quản trị doanh nghiệp không chỉ là một lợi thế mà đã trở thành yêu cầu cần thiết để duy trì và phát triển trong môi trường kinh doanh cạnh tranh.
Quản trị hợp nhất thông qua công nghệ giúp doanh nghiệp tối ưu hóa các quy trình, nâng cao hiệu quả làm việc và đảm bảo sự liên kết chặt chẽ giữa các bộ phận.
